Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 46%: ngành giày Việt Nam ứng phó ra sao?

Hoa Kỳ áp thuế đối ứng 46%: ngành giày Việt Nam ứng phó ra sao?

Ngày 2/4/2025, Hoa Kỳ chính thức tung “cú đấm thuế” với mức thuế đối ứng 46% lên hàng hóa Việt Nam – con số cao nhất trong số hơn 180 quốc gia bị ảnh hưởng. Ngành giày dép Việt Nam, vốn đóng góp hơn 44 tỷ USD vào kim ngạch xuất khẩu năm 2024, đang đứng trước một “cơn sóng thần” đe dọa lợi nhuận, đơn hàng, và cả tương lai của các xưởng giày Việt. Vậy chúng ta sẽ đi về đâu? Liệu đây sẽ là cơ hội hay thách thức đối với ngành giày Việt?

Ngành Giày Việt Nam: ‘Đôi Giày’ Đẹp Nhưng Dễ ‘Rách’

Ngành giày Việt Nam từ lâu đã là niềm tự hào, với vị thế thứ 2 thế giới về xuất khẩu giày dép. Nhưng đằng sau ánh hào quang là một thực tế mong manh: 90% nguyên phụ liệu vẫn phải nhập khẩu, chủ yếu từ Trung Quốc và Hàn Quốc. Khi thuế 46% từ Mỹ được áp dụng, chi phí sản xuất tăng vọt, giá thành đội lên, và khả năng cạnh tranh của giày Việt trên thị trường quốc tế bị đe dọa nghiêm trọng.

Hãy nhìn vào con số:

>> Việt Nam xuất khẩu sang Mỹ 136 tỷ USD mỗi năm, trong đó giày dép chiếm tỷ trọng lớn.

>> Các ông lớn như Nike (sản xuất 50% giày tại Việt Nam) và Adidas (39%) đã chịu ảnh hưởng, với cổ phiếu Nike giảm gần 12% ngay sau thông báo thuế.

>> Đối với các doanh nghiệp nhỏ, áp lực còn lớn hơn: chi phí tăng, đơn hàng giảm, và nguy cơ mất thị phần tại Mỹ – thị trường lớn nhất của ngành giày Việt. Nếu không có giải pháp kịp thời, "đôi giày" Việt Nam có thể "rách" bất cứ lúc nào.

Thuế 46%: ‘Cơn Bão’ Thực Sự Hay Chỉ Là Chiến Thuật Đàm Phán?

Trước tiên, cần hiểu rõ: mức thuế 46% không phải là con số thực tế áp dụng đồng loạt lên mọi mặt hàng. Đây là “đòn gió” chiến lược của Mỹ dưới thời Tổng thống Donald Trump, nổi tiếng với phong cách đàm phán “gây sức ép tối đa”. Con số này dựa trên thặng dư thương mại và các giả định đơn giản hóa về độ co giãn giá, nhưng thiếu cơ sở thuyết phục khi áp vào thực tế.

Tại sao 46% không khả thi hoàn toàn?

1. Tác động ngược lên Mỹ: Nếu áp thuế đồng loạt, giá hàng hóa tại Mỹ sẽ tăng vọt, đẩy lạm phát lên cao – điều đi ngược mục tiêu kinh tế của chính phủ Mỹ. Người tiêu dùng Mỹ sẽ là nạn nhân đầu tiên khi phải trả giá cao hơn cho những đôi giày yêu thích.
2. Phá vỡ chuỗi cung ứng: Mỗi mặt hàng có độ nhạy cảm khác nhau với thuế. Đánh thuế chung một mức 46% có thể gây rối loạn thị trường nội địa Mỹ và làm suy yếu chuỗi cung ứng toàn cầu.
3. Hiệu quả hạn chế: Thuế cao không đảm bảo cân bằng cán cân thương mại hay thúc đẩy sản xuất trong nước, bởi điều này phụ thuộc vào năng lực nội tại và lợi thế cạnh tranh của Mỹ – thứ không thể thay đổi trong một sớm một chiều.

Lịch sử cho thấy Mỹ từng áp thuế 25% lên thép và 10% lên nhôm năm 2018, hay 25-30% lên hàng trăm tỷ USD hàng hóa Trung Quốc trong cuộc chiến thương mại 2018-2019. Nhưng ngay cả những mức thuế đó cũng được áp dụng chọn lọc, không đồng loạt. Với Việt Nam, 46% nhiều khả năng là “cú hù dọa” để buộc Việt Nam nhượng bộ trong đàm phán thương mại. Cơ hội để giảm mức thuế này qua thương thảo song phương là hoàn toàn khả thi.

Cơ Hội Hay Thách Thức Cho Ngành Giày Trong Nước?

Dù “cơn bão thuế” đang rình rập, đây cũng là thời điểm vàng để ngành giày Việt Nam, đặc biệt là các thương hiệu nội địa chuyển mình:

1. Thách Thức

- Chi phí leo thang: Thuế 46% (dù chỉ áp dụng một phần) vẫn khiến giá thành tăng, gây khó khăn cho các doanh nghiệp phụ thuộc vào xuất khẩu sang Mỹ.

- Sự phụ thuộc nhập khẩu: 90% nguyên liệu từ nước ngoài là “gót chân Achilles” của ngành giày Việt, khiến chi phí dễ bị ảnh hưởng bởi biến động thuế quan và vận chuyển.

- Áp lực cạnh tranh: Các quốc gia khác như Indonesia hay Ấn Độ có thể tận dụng cơ hội để chiếm thị phần tại Mỹ.

2. Cơ Hội

- Phát triển chuỗi cung ứng nội địa: Đây là “đế giày” mới để giảm phụ thuộc nhập khẩu. Đầu tư vào sản xuất nguyên liệu trong nước không chỉ cắt giảm chi phí mà còn tăng tính tự chủ.

- Nâng tầm thương hiệu: Thay vì chỉ gia công cho Nike hay Adidas, các doanh nghiệp Việt có thể xây dựng thương hiệu riêng, tăng giá trị sản phẩm và khả năng cạnh tranh.

- Đa dạng hóa thị trường: Thuế Mỹ cao là cú hích để ngành giày Việt mở rộng sang EU, Nhật Bản, hay các thị trường mới nổi khác.

Ứng Phó Thế Nào Khi ‘Bão Thuế’ Đang Tới?

Để vượt qua cơn bão thuế 46%, ngành giày Việt Nam cần:

1. Giảm phụ thuộc nhập khẩu: Tìm nguồn nguyên liệu trong nước hoặc tối ưu hóa chuỗi cung ứng.

2. Tăng giá trị sản phẩm: Đầu tư vào thiết kế sáng tạo, xây dựng thương hiệu riêng để không chỉ gia công mà còn cạnh tranh trực tiếp.

3. Tối ưu chi phí: Sử dụng công nghệ hiện đại để giảm chi phí sản xuất và thời gian ra mắt mẫu mới.

Đừng để doanh nghiệp của bạn bị cuốn trôi trong làn sóng này. Hãy liên hệ Vietcha ngay hôm nay để nhận tư vấn miễn phí và khám phá bộ sưu tập mẫu giày, khuôn đế giúp bạn dẫn đầu xu hướng, bất chấp thuế quan!